Uzm.Dr.Gürkan KILIÇ

Çocuk Alerji, İmmünoloji ve  Astım Uzmanı

Çocuk Gögüs Hastalıkları Uzmanı

Randevu ve İletişim

Bu site sahibi hakkında bilgi vermek amaçlı olup, sitedeki bilgiler hastalık tanı ve tedavisinde kullanılmak amacı ile hazırlanmamıştır. Bu bilgilerin tanı ve tedavide kullanılması ile ilgili sorumluluk ziyaretçiye aittir.Sitedeki yazıların tamamını ya da bir bölümünü, kaynak göstermeden kopyalamak ya da kullanmak yasaktır.

Hakkımda

224 453 16 86 - 536 849 59 86

Tedavi Alanları

Alerji Rehberi

Medya-Haberler

Evke Mediloft-2 Esentepe Mevkii Bağlarbaşı Mah. 1.Sedir Sok. No:5 D:1 16160 Osmangazi / BURSA

(Metro Bağlarbaşı - Esentepe Durağı Karşısı)

Alerji testleri nelerdir ve nasıl yapılırlar?

Genel alerji testlerini deri (cilt)  testleri ve kan testleri olarak ikiye ayırabiliriz.

Alerji deri delme (prik) testinde hangi alerjilere bakılabilir?

Deri delme testi astım ve/veya alerjik nezlesi olan çocuklarımızın solunum alerjenlere duyarlılığının saptanmasında en hassas ve değerli yöntemdir.

Solunum alerjilerinin tanısı için en çok kullanılan alerjenler ev tozu akarları, çimen,  yabani ot ve ağaç polenleri, küfler, hayvan epitelleri, latekstir. Ayrıca bazı solunum alerjisi olan çocuklarda besin alerjenlerine de bakmak gerekebilir.

Besin alerjisi düşünülen bebek ve çocuklarda da yapılan ilk test yine deri delme testidir. Besin alerjisi tanısı için en çok kullanılan alerjenler inek sütü, yumurta beyazı ve sarısı, dana eti, kuruyemişler, balık ve buğdaydır.

Alerji deri delme (prik) testi kaç yaşından itibaren yapılabilir?

Bu test her yaşta çocuğa yapılabilir. Ancak çocuğunuzun yaşına ve şikayetlerine göre hangi testin uygun olacağına alerji uzmanı karar verecektir. Besin alerjisi şüphesi olan çocuklarda 1 aylıktan itibaren; solunum alerjisi şüphesi olan çocuklarda ise genellikle 3 yaşından sonra yapılır.

Alerji testinde kaç tane alerjene bakılır?

Testin içeriği ve alerjenlerin sayısı hastanın şikayetlerine, çocuğun yaşına, yaşadığı bölgeye ve hastamıza aşı tedavisi yapıp yapmayacağımıza göre alerji uzmanı tarafından belirlenir. Örneğin, alerjik nezlesi olan 4 yaşında bir çocuğa polen karışımı ile test yaparken; 8 yıldır alerjik nezle ile uğraşan ve nerdeyse tüm yıl boyunca alerji ilaçları kullanan 15 yaşında bir hastaya bu polenler ile tek tek  test yaparak, hastamıza hangi polen ile aşı tedavisi yapacağımızı belirleriz. Yine Bursa’da yaşayan bir hastamıza zeytin ağacı poleni ve küflerden Alternaria ile test yapmak çok önemli olduğu halde, aynı durum Erzurum’da yaşayan bir hasta için elzem olmayacaktır.

Alerji deri delme testi nasıl ve kimler tarafından yapılır?

Bu test mutlaka testi doğru teknik ile yapan, yorumlayan ve test sonucunda çocuğumuza doğru tedbir ve tedavileri önerecek olan hekim tarafından yapılmalıdır.

Hazır test solüsyonları cilde (genellikle ön kol ya da bebeklerde sırt bölgesine) damlatılıp, test için geliştirilmiş özel lansetler ile deri delinir. Bu işlem ağrılı değildir. Bekleme süresi sonucunda deride oluşan kızarıklık ve kabarıklık ölçülür.

Yalancı negatiflik ve pozitiflikleri engellemek için serum fizyolojik su (negatif kontrol) ve histamin (pozitif kontrol) içeren solüsyonlarla da test yapılır. Dolayısı ile tüm test bölgesi kabaran hastalarımıza hiçbir alerjisinin olmadığını söylediğimiz gibi, hiçbir kabartısı olmayan hastalarımıza da testin tekrar yapılacağını da söyleyebiliriz.

Alerji deri delme testini yaptırmadan önce ilaçlar bırakılmalı mıdır?

Testten belli bir süre önce bazı alerji ilaçlarının bırakılması gerekir. Bu konuda testi uygulayacak hekim size bilgi verecek, hangi ilaçları ne kadar süre önce bırakılacağını söyleyecektir. Çünkü test yapılacak diye ilaçları birden bırakmak hastamızın şikayetlerinde artışa hatta astım hastalarında astım ataklarının gelişmesine yol açabilir. Astım tedavisinde kullanılan sprey ya da nebul ilaçların test için bırakılmasına gerek yoktur.

Taze besin ile yapılan  deri delme testi nedir?

Besin alerjisi olan çocuklarımızda bazı besinlerle “prik to prik” olarak bilinen bir deri testi de yaparız.

Bu testi yaparken hazır test solüsyonlarını değil, taze besinin kendisini kullanırız. Böylece hazır test solüsyonlarının yapısının bozulmasına bağlı yalancı negatifliklerin önüne geçmiş oluruz.

Yama (patch) testi nasıl bir deri testidir ve hangi durumlarda yapılır?

Yama testi geç duyarlılık reaksiyonu olan alerjik kontakt dermatit (örneğin metal alerjileri)  tanısında altın standart testtir. Ayrıca IgE aracılı olmayan besin alerjisine bağlı egzema (atopik dermatit) ve ilaç alerjilerinin tanısında da standardize olmasa da kullanılabilir.

Vazelin veya sıvı taşıyıcılar içinde bulunan test materyalleri yama testi üniteleri (Finn chamber) yardımıyla sırt bölgesine uygulanır. Alerjenler cilt içine girerek reaksiyon başlatır ve ciltte kızarıklık, toplu iğne başı büyüklüğünde kabarcıklar oluşmasına neden olurlar. Test sonucunun değerlendirilmesi 48. ve gereğinde 72. saatlerde yapılır.

Ülkemizde de bulunan T.R.U.E. test (Thin layer rapid use epicutaneous test) 23 ortak kontakt alerjeni içerir.

Kanda yapılan alerji testleri hangileridir?

Bu testleri üç başlıkta toplayabiliriz: Total IgE testi, spesifik IgE testleri ve moleküler alerji testleri.

Çocuğumun total IgE düzeyinin yüksek çıkması ne anlama gelir?

IgE, mast hücreleri tarafından üretilen ve alerjinin genel göstergesi kabul edilen bir antikordur.

Yarı ömrü çok uzun değildir. Bu nedenle alerjenle karşılaşma sona erdikten sonra düzeyi hızla azalır. Bu nedenle normal çıkan düzeylerde alerjinin olmadığı anlamına gelmez.

Yüksek olması durumunda, şikayetler de alerji ile uyumlu ise anlamlıdır. Ancak alerji dışındaki durumlarda da kandaki düzeyi yükselebilir (solunum yolu enfeksiyonları, kıl kurdu gibi parazit enfeksiyonları vb). Bu nedenle hassas bir test değildir.

Deri delme testi yerine spesifik IgE testlerini ne zaman tercih ederiz?

Deri delme testinin yapılamadığı bazı durumlarda kanda spesifik IgE testleri tercih edilir. Bu durumlara örnek olarak test yapılacak bölgede ciddi egzemanın olması, çok küçük çocuklarda deri testinin yapılamaması, test öncesi ilaçların kesilememesi ve besin ile ciddi alerjik reaksiyon yaşamış olması verilebilir.

Spesifik (özgül) IgE testleri nelerdir, bu testler güvenilir midir?

Solunum alerjenlerine (ev tozu akarı, polen, küf, hayvan epitelleri vb) ve besin alerjenlerine karşı geliştirilen spesifik (özgül) IgE antikorları kanda ölçülür. Besin alerjilerinin takibinde, besin yükleme testinin zamanını belirlemede oldukça yardımcıdır.

Piyasada iyi ve kötü teknikler kullanan bir çok test yöntemi vardır. Hangi testin daha doğru olacağını alerji uzmanınız karar vermelidir.

Besin alerjisi için yapılan kan testlerinin bazıları tarama amaçlıdır. Bu yöntemle bakılan kan düzeyleri hastanın alerjisinin gerçek düzeyini göstermez.

Ayrıca bu testler cilt testleri kadar hassas değildir. Testlerin negatif çıkması durumunda hastanın alerjisinin olmadığı anlamına gelmez.

Deri testine göre maliyetleri daha yüksektir.

Yeni nesil alerji testleri nedir ve hangi hastalarda tercih edilir?

Bu testlere bileşene dayalı-moleküler alerji testleri de adı verilir.

Bir alerjenin içinde alerjik reaksiyona yol açan birden fazla bileşen vardır. Örneğin yer fıstığı alerjisi olan bazı hastalar anaflaksi denilen ağır alerjik reaksiyon geçirirken; aynı düzeyde alerjisi olan diğer hastalar ise fıstık yedikten sonra son derece hafif bulgular yaşamaktadır. İşte bu durumun nedeni hastaların fıstığın içindeki farklı bileşenlere alerjik olmasıdır. Bu test ile alerjenlerin ayrıntılı bileşenlerine karşı yükselen antikorlar ölçülür. Maaliyet olarak en yüksek alerji testleridir.

Bu testleri aşı tedavisi (immünoterapi) içeriğine doğru karar vermek için; inek sütü alerjisi olanlarda fırınlanmış ürünlerle ne zaman yükleme yapacağımızı kararlaştırmak için ve besin alerjisinin ciddiyetinin belirlenmesi ve iyileşme süresini tahmin etmek için kullanıyoruz.

Besin yükleme testleri

Besin alerjilerinin tanısında altın standart test kabul edilir. Öykü ve deri/kan testleri sonucunda şüpheli besinler önce diyetten çıkarılır (eliminasyon) ve sonra da  yükleme (provokasyon) testleri yapılarak klinik cevap değerlendirilir. Diyetten çıkarılan besinlerle bir Çocuk Alerji uzmanı gözetiminde ve belirli bir protokol çerçevesinde tek tek artan miktarlarda ağızdan yükleme yapılarak klinik belirtilerin tekrar ortaya çıkışı gözlenir.